臭嗨是什么意思| 阴盛格阳是什么意思| 刘备代表什么生肖| 男票是什么意思| 梦见火车脱轨什么预兆| 7月份是什么星座| 黑芝麻和白芝麻有什么区别| 胸片可以检查出什么| 兰州大学什么专业最好| 多动症去医院挂什么科室| 胃炎吃什么最好| 激光脱毛和冰点脱毛有什么区别| 颓废是什么意思| 腊猪蹄炖什么好吃| 五月三十一号是什么星座| 什么人生病不看医生| 吃什么降低胆固醇| 新疆有什么湖| 男生适合什么职业| 12.31什么星座| 血管炎是什么病| 胆囊炎的症状是什么| 增加性功能吃什么药| 桃李满天下是什么意思| 鲩鱼是什么鱼| 脚有酸臭味是什么原因| 扁平足看什么科| 冷暖自知的前一句是什么| 正军级是什么级别| 舌头上火了吃什么降火| 脚心发麻是什么原因引起的| knee是什么意思| 虐猫是什么意思| 菌痢的症状是什么样| 霉菌感染用什么药| 19岁属什么生肖| 隐翅虫咬了用什么药| 顶包是什么意思| 日什么月什么的成语| 坐月子是什么意思| 梦见摘枣吃枣是什么意思| 瓠子和什么相克| 土霉素主要是治疗什么病| 病毒性感冒咳嗽吃什么药效果好| 医生为什么穿白大褂| 后脑勺疼什么原因| cpr什么意思| tf口红属于什么档次| 为什么第一次没有出血| pigeon是什么牌子自行车| 如花是什么意思| ig是什么意思| 三个降号是什么调| 三点水加尺念什么| 前列腺增大是什么原因| 周边是什么意思| 牛字五行属什么| 黑壳虾吃什么| 天雨粟鬼夜哭什么意思| living是什么意思| 日字五行属什么| 汪字五行属什么| 生日派对是什么意思| 口加女念什么| 过敏源挂什么科| 农历六月十九是什么星座| 土鸡炖什么好吃| 男性囊肿是什么引起的| 红细胞压积是什么意思| 过度什么意思| 名媛是什么意思| 唇炎用什么药膏| 三什么道中| 什么汤养胃| beyond是什么意思| 蟑螂喜欢什么样的环境| 关节由什么组成| 嗜什么意思| 推迟月经吃什么药| 7.14什么情人节| 维生素b6有什么作用| 橡皮泥能做什么| 人言可畏是什么意思| 剪不断理还乱什么意思| 邮件号码是什么| qd什么意思| 诟病是什么意思| 矜贵是什么意思| 什么名字| 月经不调去医院要做什么检查| 什么鲸鱼最大| 三岁看大七岁看老什么意思| 小分子肽能治什么病| 梦见和女儿吵架是什么意思| 猎奇是什么意思| 585是什么金| 五行什么克金| 吃什么生发| eod是什么意思| 筒骨炖什么好吃| 佬是什么意思| 血沉高意味着什么意思| 什么止痛药最快止痛| 维生素b有什么功效| 天麻有什么作用与功效| 猫咪掉胡子是什么原因| 下焦湿热吃什么中成药| 杭字五行属什么| 女人要矜持是什么意思| 早泄是什么| 肝寒吃什么中成药| 退工单是什么| 天时地利人和是什么意思| 吃什么药减肥效果好| 脂肪分解成什么| 吃中药能吃什么水果| 额头长痘痘是什么原因| 肤专家软膏主要治什么| 十一月五号是什么星座| 什么叫湿气| adhd是什么病| 什么猫不掉毛| 芒果过敏用什么药| 胆囊壁毛糙吃什么药效果好| 有毒是什么意思| 恍恍惚惚什么意思| 手指甲上的月牙代表什么| 避火图是什么| qq黄钻有什么用| 甲减检查什么项目| 毛肚是什么东西| 脑梗病人吃什么营养恢复最好| sat是什么考试| 黑脸娃娃有什么功效| 黄鼠狼怕什么| 产检挂什么科室| 六月初五是什么日子| 蜗牛吃什么| 杨枝甘露是什么做的| 胎儿左侧侧脑室增宽的原因是什么| 磨砂膏是什么| 5月4日是什么星座| 肺部纤维灶什么意思| 家家酒是什么意思| 智齿什么时候长| hpf医学是什么意思| mm是什么病| 头疼头晕挂什么科| 什么动物有四个胃| 什么人不怕冷| 小说be是什么意思| 什么是埋线减肥| 25分贝相当于什么声音| 马上风为什么拔不出来| 紫米是什么米| 肚子突然变大是什么原因| hvb是什么意思| xxs是什么意思| 负离子是什么东西| abc是什么药| kys什么意思| 碳酸钙d3颗粒什么时候吃最好| 癃闭是什么意思| 56年属什么| 感冒是什么意思| 尿失禁用什么药好| 偏光眼镜是什么意思| 甲功能5项检查是查的什么| 巨蟹座与什么星座最配| 为什么会长瘊子| 菠萝蜜什么味道| 左眼跳是什么原因| 情志是什么意思| 为什么肚子疼| 草字头的字和什么有关| 宫寒是什么| 脑动脉瘤是什么原因引起的| 拉肚子低烧是什么原因| 传统是什么意思| 受凉了吃什么药| 88年出生属什么生肖| 吃火龙果对身体有什么好处| 烧仙草粉是什么做的| 7.14是什么日子| 什么是灰指甲| 鲁米那又叫什么| 酗酒什么意思| 毛主席女儿为什么姓李| 城隍爷叫什么名字| 焦虑症挂什么科| evian是什么品牌| 离婚要什么手续和证件| 脖子落枕挂什么科| 护理学是干什么的| 蘑菇炒什么好吃| 财多身弱什么意思| 狗吐黄水吃什么药| 孔子的真名叫什么| 感冒吃什么好的快| 控告是什么意思| 具象是什么意思| 肝脏损伤会出现什么症状| 甲减要多吃什么食物好| 吃什么食物养肝护肝| 牛b克拉斯什么意思| 不负卿是什么意思| 糖尿病人早餐吃什么| 胃酸吃什么能马上缓解| 山梨糖醇是什么| 什么梳子梳头最好| 中医为什么不让睡凉席| 营养过剩是什么意思| 指甲盖上有竖纹是什么原因| 腹部增强ct能检查出什么| 开眼镜店需要什么条件| 屁股里面疼是什么原因| 大三阳转小三阳意味着什么| 宫颈出血是什么原因| 鸡吃什么长得又快又肥| 蒲公英的花是什么颜色| 七月4号是什么星座| 1月份是什么星座的人| 花名册是什么意思| 什么是盐| 输卵管为什么会堵塞原因是什么| 红酒兑什么好喝| 吃什么胸大| 眼睛干涩用什么药效果好| 美商是什么意思| 贫血缺什么元素| 洋葱什么时候种植| 颤抖是什么意思| 省政协主席什么级别| 公务员是什么职业| 后背疼是什么原因引起的| 艾草泡脚有什么功效| dl是什么意思| 资深是什么意思| hpv疫苗什么时候打最好| 点字五行属什么| 什么是官方旗舰店| boss是什么意思| 空腹喝牛奶为什么会拉肚子| 月经量突然减少是什么原因| 名落孙山的意思是什么| 来事吃什么水果好| 审时度势是什么意思| 吃生蚝有什么好处| 厘清和理清的区别是什么| 上海市长是什么级别| 双头蛇是什么意思| 胃癌是什么原因引起的| 利字五行属什么| 九秩是什么意思| 七叶子是什么意思| 洋葱什么时候种植| 我的星座是什么| 1923年属什么生肖| 月经前有褐色分泌物是什么原因| 肝是起什么作用的| 为什么在| 基诺浦鞋属于什么档次| 办暂住证需要什么| 道德绑架是什么意思| 百度Мазм?н?а ?ту

肩胛骨麻麻的什么原因

Уикипедия — ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
百度 2、金针菜金针菜是一种含有丰富的维生素A、维生素B1、维生素C、蛋白质、脂肪、秋水仙碱、铁等矿物质微量元素的蔬菜,其中金针菜中铁的含量竟然比菠菜高20倍。

Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? (Д.И. Менделеев кестес?) – элементтерд?? ?рт?рл? ?асиеттер?н?? атом ядросы зарядына т?уелд?л?г?н белг?лейт?н химиялы? элементтерд?? ж?ктелу рет?.

ПЖ ата?ты орыс химиг? Д.И. Менделеевт?? 1869 жылы аш?ан периодты? за?ыны? графикалы? т?рде бейнелену? болып табылады. Оны? бастап?ы н?с?асын Д.И. Менделеев 1869-1871 жылдары шы?ар?ан ед? ж?не б?л н?с?асында элементтерд?? ?асиеттер?н?? оларды? атомды? салма?ына (?аз?рг?ше атомды? массасына) т?уелд?л?г?н к?рсеткен ед?.

Периодты? ж?йен? суреттеуд?? (аналитикалы? ?исы? сызы?тар, кестелер, геометриялы? фигуралар ж?не т.с.с.) барлы?ы б?рнеше ж?здеген [1] (к?табында 400 -ден астам деп айтылады) н?с?асы ?сыныл?ан. Ж?йен?? ?аз?рг? кездег? н?с?асында элементтерд? ек??лшемд? кестеге жина?тау ?арастырылады. М?нда?ы ?рб?р ба?ана (периодты? ж?йен?? тобы) нег?зг? физика-химиялы? ?асиеттерд? аны?таса, ?атарлар периодты? ж?йен?? периодын ??райды ж?не белг?л? м?лшерде б?р-б?р?не ??сас боп келед?. Периодты? ж?йен?? б?рнеше т?р? бар. Оны? ?ш?нде жи? ?олданылатыны – ?зын (32), ?ыс?а (9) ж?не орташа ?зын (18) т?рлер?.

Периодты? ж?йес?н?? ашылу тарихы

[??деу?| ?айнарын ??деу]

Ал?аш?ы кестеде Д.И. Менделеев ?л? ашылма?ан б?рнеше элементтер бар екен?н болжап, олар?а кестеде ти?ст? орын ?алдырып, кейб?р ?асиеттер?н к?н? б?рын айтып берд?. Сондай болжан?ан “экоалюминий” (1875 ж. француз химиг? П. Лекок де Буабордан аш?ан ?аз?рг? галлий Ga), “экабор” (швед ?алымы Л. Нильсон 1879 ж. аш?ан скандий Sc) ж?не “экасилиций” (1886 ж. нем?с ?алымы К.Винклир аш?ан германий Ge) элементтер? кей?н ашылды. Сонымен ?атар Менделеев марганецке (?аз?рг? технеций Тс ж?не рений Re), теллурге (полоний Ро), йод?а (астат At), цезийге (франций Fr), барийге (радий Ra), тантал?а (протактиний Ра) ??сас элементтерд?? бар екен?н айт?ан. К?н? б?рын болжан?ан ?асиеттер мен аны?тал?ан ?асиеттерд?? д?л келу? Д.И. Менделеевт?? периодты за?ын д?ние ж?з? ?алымдарына танытты. Радиоактивт?к ыдырауды? (1806), рентген с?улелер?н?? (1895) ашылуы, нем?с физиг? М. Планкт?? с?уле шы?аруды? квантты? теориясын (1900), а?ылшын физиг? Э. Резерфордты? атомны? планетарлы? модел?н (1911) жасауы, Н. Борды? атомны? ??рылыс теориясын ?сынуы (1913) атомны? к?рдел? таби?аты мен периодты? ж?йе ??рылымыны? физикалы? м?н?н т?с?нд?рд?. А?ылшын физиг? Г. Мозли е?бектер?н?? н?тижес?нде Д.И. Менделеев ?сын?ан ?р элементт?? рет н?мер?н?? оны? ядро зарядымен те? болуы, сондай-а? атомда?ы электрондар саныны? аны?талуы, оларды? орналасуында?ы периодты? за?ны? т?тастай ?шк? сырын ашты. Бор теориясын ?р? ?арай нем?с физиг? А. Зоммерфельдт?? дамытуы, кей?н швейцариялы? физик В. Паули принцип?н?? шы?уы электронды? ?р ?абы?та орналасу за?дылы?ын аны?тады. ?аз?рг? элементтерд?? периодты? ж?йес?н 126 химиялы? элементт? ?амтиды, олардан трансуран элементтер? (Z = 93 – 110) ж?не кейб?р элементтер Z = 43 (Tc), Z = 61 (Pm), Z = 85 (At), Z = 87 (Fr) жасанды жолмен алын?ан. Д.И. Менделеев ПЖ жаса?аннан бер? оны ке??ст?кте немесе жазы?ты?та орналастыруды? графикт?к ?р т?рл? н?с?алары ?сыныл?анмен, Д.И. Менделеевт?? ы?шамды ?ыс?а ж?не ?зын периодты кесте т?р?ндег? н?с?асы к?б?рек ?олданылады.

1860 жылы Карлсруэдег? съезде атом-молекулалы? ?л?м ма??лдан?аннан кей?н ?алымдар элементтерд? ж?йелеумен айналыса бастады. Ал?аш?ы ж?йелеу элементтерд? металдар мен бейметалдар?а б?луден басталды. Д.И. Менделеевке дей?н элементтерд? ж?йелеумен Деберейнер, Шанкартуа, Ньюлендс, Мейер сия?ты ?алымдар айналыс?ан. Осы ?алымдарды? е?бектер?н ескере келе, оларды? кемш?л?ктер?н толы?тыра отырып, Д.И. Менделеев 1869 жылы ?з?н?? "Химиялы? элементтерд?? периодты? за?ын" ?сынды. Ал?аш рет б?л за?ны? нег?зг? ?а?идалары 1869 жылы 18 а?панда "Орыс химия ?о?амыны?" отырысында жарияланды.

Периодты? за?ны? нег?зг? ?а?идалары (1869 жыл):

  1. Элементтерд? атомды? салма?тарыны? ?су рет?мен орналастырса?, оларды? ?асиеттер? периодты ?айталанады.
  2. Элементтерд?? ?асиеттер?н сипаттайтын т?ра?ты шама – атомды? салма?;, ?асиеттер?не с?йен?п, элементтерд?? атомды? салма?тарын т?зетуге болады.
  3. Жа?а элементтер бар, оларды зерттеу керек.

Д.И. Менделеев 1871 жылы жаса?ан кестес?нде 12 элементке орын ?алдырып, 10 элементт?? атомды? салма?тарын т?зет?п, атомды? салма?тары 44, 64, 72 болатын элементтерд?? ?асиеттер?н аса д?лд?кпен болжады.

Периодты? за?ны? Д.И. Менделеев берген т?жырымдамасы: "Элементтерд?? ?асиеттер?, сонды?тан да олардан т?з?лет?н жай ж?не к?рдел? денелерд?? формасы мен ?асиеттер? оларды? атомды? салма?тарына периодты т?рде т?уелд?".

?аз?рг? кезде периодты? за? келес?дей о?ылады: "Элементтерд?? ?асиеттер?, сонды?тан да олар т?зет?н жай заттар мен к?рдел? ?осылыстарды? формасы ж?не ?асиеттер? элементт?? ядро зарядына периодты т?рде т?уелд?".

Периодты? ж?йес?н?? ??рылымы

[??деу?| ?айнарын ??деу]

?аз?рг? кездег? периодты? ж?йеде барлы? элементтер рет бойынша н?м?рленген. Элементтерд?? н?мер? ретт?к немесе атомды? н?м?р деп аталады. Ол сонымен ?атар элемент атомыны? ядросында?ы протондар санына те?. Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес?н ??растыруда?ы нег?зг? принцип – барлы? элементтерд? периодтар мен топтар?а б?л?п орналастыру.

Периодты? ж?йен?? к?птеген н?с?алары бар, ке? ?олданылатындарына ?ыс?а н?с?а мен ?зын н?с?а жатады.

Периодты? ж?йен?? ?ыс?а н?с?асында ?р топ ?з кезег?нде нег?зг? (а) ж?не ?осымша (б) топшалар?а б?л?нед?. Топшаларда?ы элементтер ?зара химиялы? ?асиеттер? жа?ынан ?те ??сас. Периодты? ж?йен?? ?зын н?с?асында ?атарлар мен топшалар жо?.

Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? (?ыс?а н?с?а)
Период
?атар
Топ
аIб аIIб аIIIб аIVб аVб аVIб аVIIб аVIIIб
1 I 1
H
Сутег?
2
He
Гелий
2 II 3
Li
Литий
4
Be
Бериллий
5
B
Бор
6
C
К?м?ртег?
7
N
Азот
8
O
Оттег?
9
F
Фтор
10
Ne
Неон
3 III 11
Na
Натрий
12
Mg
Магний
13
Al
Алюминий
14
Si
Кремний
15
P
Фосфор
16
S
К?к?рт
17
Cl
Хлор
18
Ar
Аргон
4 IV 19
K
Калий
20
Ca
Кальций
21
Sc
Скандий
22
Ti
Титан
23
V
Ванадий
24
Cr
Хром
25
Mn
Марганец
26
Fe
Тем?р
27
Co
Кобальт
28
Ni
Никель
V 29
Cu
Мыс
30
Zn
Мырыш
31
Ga
Галлий
32
Ge
Германий
33
As
К?ш?н
34
Se
Селен
35
Br
Бром
36
Kr
Криптон
5 VI 37
Rb
Рубидий
38
Sr
Стронций
39
Y
Иттрий
40
Zr
Цирконий
41
Nb
Ниобий
42
Mo
Молибден
43
Tc
Технеций
44
Ru
Рутений
45
Rh
Родий
46
Pd
Палладий
VII 47
Ag
К?м?с
48
Cd
Кадмий
49
In
Индий
50
Sn
?алайы
51
Sb
С?рме
52
Te
Теллур
53
I
Йод
54
Xe
Ксенон
6 VIII 55
Cs
Цезий
56
Ba
Барий
57-71
*
-
72
Hf
Гафний
73
Ta
Тантал
74
W
Вольфрам
75
Re
Рений
76
Os
Осмий
77
Ir
Иридий
78
Pt
Платина
IX 79
Au
Алтын
80
Hg
Сынап
81
Tl
Таллий
82
Pb
?ор?асын
83
Bi
Висмут
84
Po
Полоний
85
At
Астат
86
Rn
Радон
7 X 87
Fr
Франций
88
Ra
Радий
89-103
**
-
104
Rf
Резерфордий
105
Db
Дубний
106
Sg
Сиборгий
107
Bh
Борий
108
Hs
Хассий
109
Mt
Мейтнерий
110
Ds
Дармштадтий
XI 111
Rg
Рентгений
112
Cn
Коперниций
113
Nh
Нихоний
114
Fl
Флеровий
115
Mc
Московий
116
Lv
Ливерморий
117
Ts
Теннессин
118
Og
Оганесон
Жо?ар?ы оксидтер? R2O R2O3 RO RO2 R2O5 RO3 R2O7 RO4
?ш?ыш сутегт? ?осылыстары [(RH3)x] RH4 RH3 RH2 RH
* 57
La
Лантан
58
Ce
Церий
59
Pr
Празеодим
60
Nd
Неодим
61
Pm
Прометий
62
Sm
Самарий
63
Eu
Еуропий
64
Gd
Гадолиний
65
Tb
Тербий
66
Dy
Диспрозий
67
Ho
Гольмий
68
Er
Эрбий
69
Tm
Тулий
70
Yb
Иттербий
71
Lu
Лютеций
** 89
Ac
Актиний
90
Th
Торий
91
Pa
Протактиний
92
U
Уран
93
Np
Нептуний
94
Pu
Плутоний
95
Am
Америций
96
Cm
Кюрий
97
Bk
Берклий
98
Cf
Калифорний
99
Es
Эйнштейний
100
Fm
Фермий
101
Md
Менделевий
102
No
Нобелий
103
Lr
Лоуренсий
- S-элементтер
- P-элементтер
- D-элементтер
- F-элементтер


Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? (?зын н?с?а)
Топ →
Период
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 1
H
Сутег?
2
He
Гелий
2 3
Li
Литий
4
Be
Бериллий
5
B
Бор
6
C
К?м?ртег?
7
N
Азот
8
O
Оттег?
9
F
Фтор
10
Ne
Неон
3 11
Na
Натрий
12
Mg
Магний
13
Al
Алюминий
14
Si
Кремний
15
P
Фосфор
16
S
К?к?рт
17
Cl
Хлор
18
Ar
Аргон
4 19
K
Калий
20
Ca
Кальций
21
Sc
Скандий
22
Ti
Титан
23
V
Ванадий
24
Cr
Хром
25
Mn
Марганец
26
Fe
Тем?р
27
Co
Кобальт
28
Ni
Никель
29
Cu
Мыс
30
Zn
Мырыш
31
Ga
Галлий
32
Ge
Германий
33
As
К?ш?н
34
Se
Селен
35
Br
Бром
36
Kr
Криптон
5 37
Rb
Рубидий
38
Sr
Стронций
39
Y
Иттрий
40
Zr
Цирконий
41
Nb
Ниобий
42
Mo
Молибден
43
Tc
Технеций
44
Ru
Рубидий
45
Rh
Рутений
46
Pd
Палладий
47
Ag
К?м?с
48
Cd
Кадмий
49
In
Индий
50
Sn
?алайы
51
Sb
С?рме
52
Te
Теллур
53
I
Йод
54
Xe
Ксенон
6 55
Cs
Цезий
56
Ba
Барий
57-71
*
-
72
Hf
Гафний
73
Ta
Тантал
74
W
Вольфрам
75
Re
Рений
76
Os
Осмий
77
Ir
Иридий
78
Pt
Платина
79
Au
Алтын
80
Hg
Сынап
81
Tl
Таллий
82
Pb
?ор?асын
83
Bi
Висмут
84
Po
Полоний
85
At
Астат
86
Rn
Радон
7 87
Fr
Франций
88
Ra
Радий
89-103
**
-
104
Rf
Резерфордий
105
Db
Дубний
106
Sg
Сиборгий
107
Bh
Борий
108
Hs
Хассий
109
Mt
Мейтнерий
110
Ds
Дармштадтий
111
Rg
Рентгений
112
Cn
Коперниций
113
Nh
Нихоний
114
Fl
Флеровий
115
Mc
Московий
116
Lv
Ливерморий
117
Ts
Теннессин
118
Og
Оганесон
* 57
La
Лантан
58
Ce
Церий
59
Pr
Празеодим
60
Nd
Неодим
61
Pm
Прометий
62
Sm
Самарий
63
Eu
Еуропий
64
Gd
Гадолиний
65
Tb
Тербий
66
Dy
Диспрозий
67
Ho
Гольмий
68
Er
Эрбий
69
Tm
Тулий
70
Yb
Иттербий
71
Lu
Лютеций
** 89
Ac
Актиний
90
Th
Торий
91
Pa
Протактиний
92
U
Уран
93
Np
Нептуний
94
Pu
Плутоний
95
Am
Америций
96
Cm
Кюрий
97
Bk
Берклий
98
Cf
Калифорний
99
Es
Эйнштейний
100
Fm
Фермий
101
Md
Менделевий
102
No
Нобелий
103
Lr
Лоуренсий
- S-элементтер
- P-элементтер
- D-элементтер
- F-элементтер

Периодтар

[??деу?| ?айнарын ??деу]

Период деп с?лт?л?к металдан басталып инертт? газбен ая?талатын элементтер тобын айтады. Периодтар к?лдене? ?атарлардан т?рады. Периодты? ж?йеде 7 период бар, олар рим сандарымен белг?леген. I, II ж?не III периодтар б?р ?атардан т?рады ж?не к?ш? периодтар деп аталады, ал IV, V, VI, VII периодтар ек? ?атардан т?рады, оларды ?лкен периодтар деп атайды. Б?р?нш? периодта 2 элемент, ек?нш? ж?не ?ш?нш? периодтарда 8-ден, т?рт?нш? мен бес?нш?де 18-ден, алтыншыда 32 элемент, жет?нш? периодта (ол ?л? ая?талма?ан) 32 элемент бар. ?рб?р период, б?р?нш?ден бас?асы, с?лт?л?к металдан басталып, инертт? элементпен (инертт? газдармен) ая?талады.

?р периодта 2, 8, 18, 32 элемент болады.

  • Б?р?нш? периодты? ерекшел?г? – онда ек? элемент ?ана: Н мен Не орналас?ан. Сутект?? с?лт?л?к металдар?а да, галогендерге де ??сайтын орта? ?асиет?не байланысты оны к?б?не ?a кейде V??а топша?а да орналастырады.
  • Ек?нш? периодта 8 элемент ( L? – Ne) бар. Ол с?лт?л?к металл литийден L? басталады, одан кей?нг? ?? валентт? Ве металл, ал ??? валентт? В элементт?н?? металды? ?асиет? кем?п, ?V валентт? к?м?ртектен бейметалдар басталады, оларды? (N, О, F) тоты?у д?режелер? тер?с. Период инертт? газ – неонмен (Ne) ая?талады.
  • ?ш?нш? периодта да 8 элемент орналас?ан (Na – Ar). Оларды? ?асиеттер?н?? ?згеру сипаты ек?нш? период элементтер?не ??сас, дегенмен Mg-мен Al-д?? Ве-мен В-?а ?ара?анда металды? ?асиет? басымдау, сондай-а? бейметалдар – P, S, Cl-ды? ек?нш? периодта?ы “??састардан” айырмашылы?ы олар ?здер?не т?н е? жо?ары о? валентт?ктер?н к?рсете алады. Менделеев ?? ж?не ??? период элементтер?н "типт?к элементтер" деп ата?ан, себеб? – оларды? б?р? де таби?атта ке? тарал?ан элементтер.

Ал?аш?ы ?-??? периодты? элементтер? нег?зг? топшалар?а (а) ?ана к?ред?. ?аз?рг? технологиялар бойынша б?л периодтарды? ал?аш?ы ек? элемент? (с?лт?л?к ж?не с?лт?л?к-жер металдар) ?а, ??а топшаларды ??райтын s-элементтерден т?рады (кестеде олар ?ызыл т?ске боял?ан), ?ал?ан алтауы (B – Ne; Al – Ar) ???а, V???а топшаларды ??райтын р-элементтерден т?рады (кестеде олар сары т?ст?). К?ш? периодтар деп атал?ан б?л ?ш период элементтер?н?? рет н?м?р? арт?ан сайын атом радиустары к?ш?рей?п, кей?нг? атомны? сырт?ы ?абы?ында?ы электрондар саны к?бейгенде, оларды? ядромен тартылысы артып, атом радиустары сы?ыла бастайды. Е? ?лкен радиус периодты? басында орналас?ан с?лт?л?к метал?а т?н. Период бойынша солдан о??а ?арай атом радиустарыны? б?ршама к?ш?рею? бай?алады. Осындай за?дылы? оларды? йондарыны? радиустарыны? ?згеру?нен де бай?алады.

  • Т?рт?нш? периодта 18 элемент бар ( К – Кr), ол – ?лкен периодтарды? ал?аш?ысы. М?нда с?лт?л?к ж?не с?лт?л?к-жер металдардан кей?н ауыспалы деп аталатын 10 элемент (Sc – Zn) орналасады. Б?ларды d – элементтер деп атайды (кестеде к?к т?ст?), олар да ?осымша топшалар?а к?ред?. Ауыспалы элементтер т?гелдей металдар, Fe – Co – N? триадасынан бас?асы ?здер?не т?н е? жо?ары валентт?ктер?н к?рсетед?. Со??ы алты p-элементтер (Ga – Kr) нег?зг? топша?а (a) к?ред?, ?асиеттер?н?? ?згеру? б?рын айт?ан ?? ж?не ??? период элементтер?не ??сас.
  • Бес?нш? периодта 18 элемент (Rb – Xe) бар, ??рылысы т?рт?нш? период?а ??сас. Одан айырмашылы?ы ауыспалы элементтер де, ксенон да (Xe) ?з?не т?н е? жо?ары о? валентт?ктер?н к?рсете алады. Со??ы галоген – йодта азда?ан металды? ?асиет пайда болады.
  • Алтыншы периодта 32 (Cs – Rn) элемент бар. Онда ауыспалы 10 элементпен (La, Hf – Hg) ?атар 14f - элементтер, лантаноидтар (кестеде жасыл т?ст?) орналас?ан.
  • Жет?нш? периодта да францийден (Fr) басталатын 32 элемент болу?а ти?ст?, б?ра? ол ?л? ая?талма?ан (12 элемент ?л? табыл?ан жо?).
  • М?нда да алтыншы периодта?ыдай 89 - элементтен кей?н 14f - элементтер – актиноидтар орналас?ан (Th – Lr). Оларды? тоты?у д?режес? лантаноидтардан де жо?ары болады (??? – V??). Лантаноидтар мен актиноидтар кестен?? т?р? ы?шамды болу ?ш?н т?мен?рек жеке ек? ?атар ет?п орналастырыл?ан. Оларды кестедег? ?здер?н?? за?ды орнына ?ойып, к?лдене? ?атарларды ?зартса?, периодты? т?р шы?ады. Онда атомдарды? электронды? ??рылымына сай ??састы?ын аны?ыра? бай?ау?а болады. ?ыс?а кестедег? топ н?м?р?, жалпы ал?анда, онда орналас?ан элементтерд?? валентт?г?, электрондар санына сай келед?. Б?р топшада?ы элементтерд?? ??састы?ы оларды? валентт?к ?абаттарыны? электронды? конфигурациясыны? периодты т?рде ?айталанып кел?п отыр?анды?ымен т?с?нд?р?лед?. Элементтер ?асиеттер?н?? периодты т?рде ?айталануы оларды? электронды? ??рылымыны? периодты ?айталануымен сай келет?н? де осыдан. Атомдарда?ы электронды? конфигурацияны? ?алыптасуын жалпы былай к?рсетуге болады:
  • т.с.с.

Периодтарда араб сандарымен белг?ленген 10 ?атар к?ред?. ?лкен периодтарды? ж?п ?атарларында (т?рт?нш?, алтыншы, сег?з?нш? ж?не оныншы) тек металдар т?р ж?не б?л ?атарларда?ы элементтерд?? ?асиеттер? аздап ?ана ?згеред?. ?лкен периодтарды? та? ?атарларында?ы (бес?нш?, жет?нш?, то?ызыншы) элементт?? ?асиеттер? ?атарда?ы типт?к элементтердег? сия?ты солдан о??а ?арай ?згеред?.

Д.И. Менделеев II ж?не III период элементтер?н типт?к деп атады. Б?л элементтерд?? ?асиеттер? типт?к металдан ек?дайлы элементтерге одан бейметалл мен инертт? газ?а ?арай за?дылы?пен ?згеред?. Сонымен ?атар, периодтарда элемент ?осылыстарыны? ?асиеттер? ж?не формалары да за?дылы?пен ?згеред?.

?лкен периодтарды? элементтер? тоты?у д?режелер? бойынша (Д.И. Менделеевт?? кез?нде ол валентт?л?к бойынша дел?нд?) ек? ?атар?а б?л?нген. Мысалы IV периодта?ы элементтерд?? тоты?у д?режелер? ж?п ?атарда K-ден Mn-ке ?арай (+1) - ден (+7) - ге дей?н артады, о?ан жал?асып сег?з?нш? топта Fe, Co, Ni триадасы келед?, содан со? ?айтадан тоты?у д?режелер?н?? артуы та? ?атарда?ы Cu - тан Br - ?а дей?нг? элементтерде бай?алады. ?ал?ан ?лкен периодтарда да д?л осылай болады.
VI периодта лантаннан кей?н ретт?к н?мерлер? 58 - 71 - ге те? 14 элементт? лантаноидтар деп атайды (лантан?а ??састар). Лантаноидтар кестен?? т?менг? жа?ында жеке орналастырыл?ан, оларды? ж?йеде орналастыру кезектест?г? ?яшы?та былайша к?рсет?лген La - Lu. Лантаноидтарды? химиялы? ?асиеттер? б?р-б?р?не ?те ??сас.
VII периодта ретт?к н?мерлер? 90 - 103 - ке дей?н 14 элементт? актоноидтар деп атайды. Оларды лантаниодтарды? т?менг? жа?ынан жеке орналастырады, ал с?йкес ?яшы?та оларды? ж?йеде орналасу кезектест?г? к?рсет?лген: Ac - Lr. К?птеген актонидтар – радиоактивт?.

Т?г?нен орналас?ан элементтерд?? ?атарын топтар деп атайды. Периодты? ж?йеде сег?з топ бар, оларды? н?мер? рим сандарымен белг?ленген. Топ н?мер? элементт?? е? жо?ар?ы тоты?у д?режес?не с?йкес келед?. Фторды? тоты?у д?режес? ?р?ашан (-1) - ге те?, мыс, к?м?с, алтынны? тоты?у д?режелер? (+1), (+2), (+3) - ке те?, ал VIII топ элементтер?нен (+8) тоты?у д?режес? тек осмий, рутений, ксенон?а т?н.

?рб?р топ нег?зг? (A) ж?не ?осымша (Б) деп ек? топша?а б?л?нед?. Нег?зг? топшаны таби?и ?ялас элементтер ??райды; о?ан типт?к элементтер (II ж?не III период элементтер?) ж?не химиялы? ?асиеттер? солар?а ??сас ?лкен периодтарды? элементтер? к?ред?. ?осымша топшаны ?лкен периодты? элементтер? – металдар ?ана ??райды.

VIII топ ?ал?ан топтардан ерекшеленед?. Инертт? газдарды? нег?зг? топшасынан бас?а, онда ?ш ?осымша топша бар: тем?р топшасы, кобальт топшасы, никель топшасы; олардыа к?лден???нен ал?анда триада деп атайды, м?селен, тем?р триадасы: Fe, Co, Ni.

Нег?зг? ж?не ?осымша топша элементтер? химиялы? ?асиеттер?мен ерекшеленед?. Мысалы, VII топты? нег?зг? топшасын бейметалл галогендер: F, Cl, Br, I, At; ал ?осымша топшасын металдар: Mn, Tc, Re ??райды. Топшалар ?зара ??сас элементтерд? б?р?кт?ред?.

Б?р топта орналас?ан элементтер ??сас отттект? ?осылыстар т?зед?. Периодты? ж?йеде ?рб?р топты? астында элементтерд?? жо?ар?ы оксидтер?н?? жалпы формуласы бер?лген: R2O, RO, R2O3, RO2, R2O5, RO3, R2O7, RO4 м?нда?ы R – сол топты? элемент?. Жо?ар?ы оксидтер?н?? формулалары топты? барлы? элементтер?не ?атысты, тек ?ана элемент топты? н?мер?не те? тоты?у д?режес?н к?рсетпейт?н кезде ?ана б?л формула с?йкес келмейд?.

Т?зу к?лдене? ж?не т?к сызы?тар кестеде периодтар мен топтарды б?л?п т?рады. Паули принцип?не сай ?рб?р электрон ?абы?ыны? сыйымдылы?ы 2N2, ал онда?ы орбитальдарды? сыйымдылы?ы 2(2l+1). Б?дан ?рб?р периодты? сыйымдылы?ы 2, 8, 8, 18, 32, 32... ?р периодты? басы жа?а м?н?не сай келет?н s - элементтен басталады (?а -, ??а - топшалар), со?ы р - элементтермен ая?талады (???а - V???a - топшалар). ?лкен периодтарда (?V – V??) оларды? арасына 10 d - элементтер (?б - V???б - топшалар) к?ред?. Ауыспалы элементтерд?? со??ы электрондары ?шкер? жат?ан п-1 ?абатты? d - орбиталарын толтырады, ал сырт?ы ?абатында s2 электрондар са?талады. Сонды?тан олар металды? ?асиет к?рсетед?. Лантаноидтар мен актиноидтарды? со??ы электрондары ?шкер?ден де ?шкер?рек жат?ан п-2 ?абатты? f - орбиталарына толады. f - элементтер де т?гелдей металдар болып келед?. Элементтерд?? ПЖ-н?? жо?ары шег? аны?талма?ан. Рет н?м?р? 101 - ден ас?ан элементтерд?? бар болу уа?ыты тым ?ыс?а. Теориялы? болжамдар 114 -, 126 -, 164 -, 184 - элементтер атомдарыны? ядролары б?ршама бер?к болу?а ти?с деп санайды. Сонды?тан, оларды ?олдан синтездеу м?мк?нд?г? бар. Периодта?ы элементтерд?? ?асиеттер? былайша ?згеред?: ?р период (? периодтан бас?асы) к?шт? с?лт?л?к s - металмен басталады, ?р? ?арай металды? ?асиет кем?п, амфотерл? ?асиет? бар элементтер басталады, одан бейметалдар?а ауысып, бейметалды? ?асиет артып, оларды? е? к?шт?лер? галогендерде бай?алады да, инертт? элементпен б?тед?. ?лкен периодтарда металды? ?асиет ?те баяу кемид?, ?йткен? оларда s - тен со? d - ж?не f - металдар орналасады, тек со?ында ?ана бейметалл p - элементтер орналас?ан. Нег?зг? топшаларда?ы элементтерд?? металды? ?асиет? жо?арыдан т?мен ?арай атом радиустары ?л?ай?ан сайын артып, кер?с?нше бейметалды? ?асиеттер? кемид? . ?осымша топшаларда?ы элементтерде жо?арыдан т?мен ?арай металды? ?асиет аз ?ана артады, немесе аса к?п ?зг?р?ске ?шырамайды. Атомдарды? электронды? ??рылымына т?уелд? периодты ?згерет?н ?асиеттер мен сипаттамалар к?п, оларды? нег?зг?лер?: атом радиусы, йон радиусы, йондану потенциялы, электрон тарт?ышты?, электр тер?ст?л?к, валентт?л?к, оптикалы? ж?не магнитт?к ?асиеттер? т.б. Элементтерд? жай зат рет?нде ?араса?, периодты ?айталанатын ?асиеттерд?? саны артады, жай заттарды? со?ыл?ышты?ы, ?аттылы?ы, ?л?аю ж?не сыну коэффициенттер?, ты?ызды?ы, стандартты тоты?у-тоты?сыздану потенциалдары т.б. периодты ?згерет?н ?асиеттер элементтер ?осылыстарында да ке? тарал?ан. Элементтерд?? ПЖ – периодты? за?ны? графикт?к бейнес?, олар ?зара ты?ыз байланысты, б?р?н-б?р? толы?тыра т?сед?. Екеу? де химиялы? элементтерд? материя дамуыны? б?р сатысы деп ?арап, оларды? арасында?ы таби?и байланысты ашады. Периодты? за? химия ?ылымына ?ана жатпайды, ол б?к?л жаратылыстану ж?не таби?и ?ылымдарды? орта? за?ы, сонды?тан ?ылыммен б?рге дамып, оны байыта т?сед?.

Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? ма?ызы

[??деу?| ?айнарын ??деу]

Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? – периодты? за?ны? графикт?к бейнес?, олар ?зара ты?ыз байланысты, б?р?н-б?р? толы?тыра т?сед?. Екеу? де хим. элементтерд? материя дамуыны? б?р сатысы деп ?арап, оларды? арасында?ы таби?и байланысты ашады. Периодты за? химия ?ылымына ?ана жатпайды, ол б?к?л жаратылыстану ж?не таби?и ?ылымдарды? орта? за?ы, сонды?тан ?ылыммен б?рге дамып, оны байыта т?сед?.

Химиялы? элементтерд?? периодты? ж?йес? ашыл?ан кезде к?птеген элементтер белг?с?з ед?. Д.И. Менделеев аса ?лкен болжампазды?пен оларды? кейб?реулер?н?? ?асиеттер?н сипатта?ан болатын (скандий - Л. Нильсон, галлий - Лекок де Буабодран, германий - К. Винклер).

?алымны? к?з?н?? т?р?с?нде ол болжа?ан элементтер ашылып, периодты? за?ны? д?рысты?ыны? ай?а?ы болды.

Галлий Ga 1875 ж., скандий Sc 1879 ж., германий (Ge) 1885 ж. ашылды. Д.И. Менделеев есептеу жолымен аны?та?ан сипаттамалары оларды? т?ж?рибе ж?з?нде аны?тал?ан шамаларына с?йкес келед?. Периодты? за? ашыл?ан кезде белг?с?з бекзат газдар да ?асиеттер?не ?арай галогендер мен с?лт?л?к металдар арасынан орын алды.

За?ны? ашыл?ан кез?нде кейб?р элементтерд?? валентт?л?ктер? мен атомды? массалары д?рыс аны?талма?ан ед?. Элементтерд?? ?асиеттер?н?? ?згеру за?дылы?тары са?талатындай ет?п, Д.И. Менделеев бериллийд?н, (Be), торийд?? (Т?), церийд?? (Се), индийд?? (In) т.б. кейб?р элементтерд?? атомды? массаларын т?зетт?.

Периодты? за? таби?атты? дамуы мен б?рл?г?н к?рсетет?н жалпы за?дар?а жатады. Б?л за?ны? ??рылымды? кеск?н? болып табылатын периодты? ж?йеде периодтар бойынша элементтерд?? сырт?ы ?абаттарында электрондар саныны? б?рт?ндеп ?су?нен (1 - 8) металды? ?асиет ек?дайлылы? ар?ылы бейметалды??а ауысады. Б?л за?дылы? – таби?атты? санны? сапа?а ауысу за?ыны? б?р к?р?н?с?. Таби?атты? та?ы б?р жалпы за?ы – тер?ст? тер?стеу – б?р периодтан ек?нш?с?не ?ткенде бай?алады. ?рб?р келес? периодты? элемент? ?з?не ??сас алды??ы периодты? (III—>??) элемент?н?? (К—>Na, CI—>?) ?асиет?н ?айтала?анымен, оны? касиет? алды??ы элементт?к?нен аздап ?згешеленед?, я?ни оларды? белсенд?л?г? жо?арыра? екен?н к?рем?з. ?арама-?арсылы?ты? к?рес? мен б?рл?г? - периодты? басынан ая?ына жеткенде бай?алады (Na – CI; К – Вг).

Периодты? за??а с?йен?п, радиобелсенд? элементтер ашылды, б?л е?бектер ?л? де жал?асуда. Осы айтыл?андарды? барлы?ы Менделеевт?? периодты? за?ды ашуы с?т? т?скен ?с емес, тере? ?ылыми танымды? ма?ызы бар таби?атты? ?ргел? за?дарыны? б?р? екен?н д?лелдейд?.[2][3]

Та?ы ?ара?ыз

[??деу?| ?айнарын ??деу]

Сырт?ы с?лтемелер

[??деу?| ?айнарын ??деу]

Дерекк?здер

[??деу?| ?айнарын ??деу]
  1. В. М. Потапов, Г. Н. Хомченко ?Химия?, М. 1982 26-бет
  2. Химия: Жалпы б?л?м берет?н мектепт?? 8 сыныбына арнал?ан о?улы?. Усманова М.Б., Са?ариянова ?.Н. / Алматы: Атам?ра, 2009. - 216 бет. ISBN 2025-08-087
  3. Химия:Жалпы б?л?м берет?н мектепт?? 10-сыныбына арнал?ан о?улы?.Малматы Мектеп 2010 жыл УДК 373,167,1(075,3)
Орта??орда б??ан ?атысты медиа файлдар бар: Category:Periodic table
科伦是什么药 猎奇什么意思 艾滋病初期皮疹是什么样的 白带褐色什么原因 经常吃蜂蜜有什么好处
颌下腺肿大是什么原因 d代表什么单位 烦恼是什么意思 浮萍是什么 膝盖疼挂什么科
mmhg是什么单位 打呼噜什么原因 风平浪静是什么生肖 羟丁酸脱氢酶高是什么原因 迷津是什么意思
pp1是什么意思 卫生纸筒可以做什么 结膜炎是什么 爻卦是什么意思 贾宝玉和林黛玉是什么关系
尿急吃什么药效果最好ff14chat.com 尿不出尿是什么原因hcv8jop2ns7r.cn 秋天穿什么衣服hcv8jop8ns1r.cn 手关节疼痛是什么原因hcv9jop6ns6r.cn 俄罗斯为什么要打乌克兰hcv8jop1ns9r.cn
激素脸是什么样子hcv9jop6ns4r.cn 活学活用是什么意思hcv7jop4ns6r.cn 血糖高的人吃什么水果hcv9jop5ns8r.cn 纳闷是什么意思hcv8jop9ns2r.cn 柠檬水喝多了有什么坏处huizhijixie.com
一天当中什么时候血压最高helloaicloud.com 小腹变大是什么原因hcv9jop7ns5r.cn 黄糖是什么糖hcv9jop6ns3r.cn 睡眠质量不好挂什么科hcv8jop2ns7r.cn 肌酐高说明什么hcv8jop0ns9r.cn
为什么会打喷嚏hcv8jop0ns9r.cn 丙型肝炎病毒抗体阴性什么意思hcv8jop2ns2r.cn 半夜尿多是什么原因hcv9jop4ns1r.cn 口干舌燥吃什么食物好hcv9jop6ns5r.cn 白牌黑字是什么车牌hcv8jop7ns5r.cn
百度